Προκαλεί έκπληξη το γεγονός ότι κανείς δεν σκέφτηκε σε μία διαταραχή όπου το βασικό    σύμπτωμα είναι η στεναχώρια να χρησιμοποιήσει ένα παράγοντα που φέρνει ευφορία και κάνει  τους ανθρώπους να γελούν (το «αέριο του γέλιου»-υποξείδιο του αζώτου). Αυτή ήταν η γνώμη  των ερευνητών της ομάδας που πραγματοποίησε μία πιλοτική μελέτη σε ασθενείς με ανθεκτική  κατάθλιψη.

Η ομάδα, από το Πανεπιστήμιο του St. Louis, αναφέρει τα αποτελέσματα της έρευνάς της σε  ανθρώπους με βαριά, ανθεκτική στη θεραπεία κατάθλιψη στο περιοδικό της Βιολογικής  Ψυχιατρικής (Journal of Biological Psychiatry).
Η έρευνα συμπεριέλαβε 20 ασθενείς οι οποίοι δεν ανταποκρίνονταν σε συνηθισμένους  παράγοντες θεραπείας. Είχε τυχαιοποιημένο ελεγχόμενο με εικονικό φάρμακο και crossover  σχεδιασμό όπου οι ασθενείς έλαβαν δύο θεραπείες: μία με τη δραστική ουσία (υποξείδιο του  αζώτου, Ν2Ο) και μία με εικονική δραστική ουσία (placebo), σε διαφορετικά χρονικά  διαστήματα.

Το δραστικό φάρμακο ήταν ένα μείγμα 50% οξυγόνου και 50% υποξειδίου του αζώτου (το ίδιο  μείγμα που χρησιμοποιούν οι οδοντίατροι ως κατασταλτικό). Το εικονικό φάρμακο ήτνα ένα μείγμα οξυγόνου και αζώτου (σαν τον αέρα που αναπνέουμε).
Η βαρύτητα των συμπτωμάτων αξιολογήθηκε μετά από μικρό διάστημα από τη χορήγηση της θεραπείας και την επόμενη ημέρα. Πραγματοποιήθηκε έλεγχος παραγόντων –κριτηρίων κατάθλιψης (μειωμένη διάθεση, αισθήματα ενοχής, αυτοκτονικός ιδεασμός, άγχος και διαταραχές του ύπνου).

Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι τα δύο τρίτα των ασθενών (20 στον αριθμό-μικρός αριθμός αλλά και πιλοτική μελέτη) παρουσίασαν βελτίωση των συμπτωμάτων τους μετά από τη λήψη του υποξειδίου του αζώτου. Αντίθετα, μόνο το ένα τρίτο των ασθενών σε εικονικό φάρμακο δήλωσαν βελτίωση. Κανείς από τους ασθενείς σε υποξείδιο δεν παρουσίασε επιδείνωση της αρχικής του κατάστασης με τη θεραπεία του υποξείδιου του αζώτου. Προφανώς η αξιολόγηση των ασθενών εντός ενός 24ώρου δεν είναι επαρκής, μπορεί όμως να αποτελεί απαρχή ανάγκης περαιτέρω αξιολόγησης. Εξάλλου, το αέριο του γέλιου έχει λίγες ανεπιθύμητες ενέργειες-κυρίως αναφέρονται η ναυτία και ο έμετος- και ταχεία αποβολή από το σώμα. Η ταχεία αποβολή ίσως και να είναι ο λόγος για τον οποίο αξίζει να ερευνηθεί περισσότερο αυτός ο παράγοντας, αφού η βελτίωση των συμπτωμάτων 24 ώρες μετά από τη χορήγηση δεν μπορεί να οφείλεται μόνο στην άμεση δράση του υποξειδίου.

Μερικοί μάλιστα ασθενείς-χωρίς να γίνει επίσημη καταγραφή είναι αλήθεια- ανέφεραν ότι αισθάνονταν καλύτερα ακόμα και μία εβδομάδα αργότερα.

Από τη μελέτη φαίνεται μάλιστα ότι οι περισσότεροι από τους συμμετέχοντες ένοιωσαν γρήγορα καλύτερα, σε διάστημα μόνο δύο ωρών από τη λήψη του φαρμάκου. Αν τα ευρήματα αναπαραχθούν σε μεγαλύτερες έρευνες, τότε είναι σαφής η αξία του να υπάρχει ένας παράγοντας που να ανακουφίζει τα συμπτώματα τόσο γρήγορα σε ανθρώπους που μπορεί να παρουσιάζουν αυτοκτονικότητα και που οι 4-14 ημέρες που χρειάζονται για να επιδράσει η αντικαταθλιπτική θεραπεία μπορεί να αποτελούν πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα.

Πληροφορίες για το άρθρο:

http://www.biologicalpsychiatryjournal.com/article/S0006-3223(14)00910-X/abstract